Tamaititi Ova Faʻaoga e mafai ona taʻitaʻia ai i le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani
Anotusi
- O le a le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani?
- Mafai e Tagata Atinaʻe Aʻoaʻo Fesoasoani?
- E Faʻaaoga e le soʻona soʻona faʻatamaitiiti i le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani?
I le faaiuga o le onosefulu, Martin Seligman ma Steven Maier sa faia suesuega i taifau ma maluluina tulaga i le Iunivesite o Pennsylvania. O se talanoaga fatu ma tala.
Seligman: ’ Na e vaaia lena mea? ’
Maier: ’ O le a?
Seligman: ’ Na ona fiu lava o le maile. Na ona tuʻu lava. Na te leʻi taumafai foi e sola ese e ui lava na faateʻia o ia i le tele o taimi. E pei lava ua ia aʻoaʻo e avea ma se fesoasoani .’
Maier: ’ Semanu ou te le mateina lena! E tatau ona tatou mafaufau pe aisea na tupu ai lena mea. Aʻoaʻo le leai o se fesoasoani. E ese le manaia o lena mea. "
Seligman: "Ou te manatu ua tatou tautevateva i luga o se mea e matua loloto lona taua."
Maier: "Ioe. Atonu e tutusa le taua ma le faʻatonuina e Pavlov o ana taʻifau e faʻasusu"
Seligman: "Ou te le iloa e uiga i lena mea, ae ou te fiafia i lou avea i lelei mafaufauga."
O le a le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani?
Na maua e Martin Seligman ma Steven Maier le mataupu faʻalemafaufau o le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani i le 1960 a o faia le faʻamautuina o suʻesuʻega i maile. Na latou tuʻuina taʻifau i totonu o se pusa taʻavale faʻatasi ma itu e lua na vavaeʻese e se pa puʻupuʻu na lava le maualalo mo se maile e oso ai i luga. O taifau na tofia faʻapitoa i se tasi o lua faʻataʻitaʻiga tulaga. O taʻifau i le tulaga muamua e leʻi ofuina se mea e taofi ai le tino. Na vave ona latou aʻoaʻo e feosofi i luga o le pa e sola ese ai mai le faʻateʻi eletise. O taʻifau i le tulaga lona lua na ofuina se mea e mafai ai ona latou feosofi i luga o le pa e sosola ese ai mai le eletise. Ina ua maeʻa le faʻatonutonuina, o maile i le tulaga lona lua e leʻi taumafai e sola ese mai le faʻateʻia o le eletise e ui lava sa le taofiofia ma mafai ona sosola ese. Sa latou aʻoaʻo e avea ma se fesoasoani.
’O le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani e tupu pe a fai o le tagata e feagai pea ma se tulaga le lelei, le mafai ona taofiofia ma taofi le taumafai e suia o latou tulaga, tusa lava pe i ai le latou gafatia e faia ai."Psychology Aso Nei
Mafai e Tagata Atinaʻe Aʻoaʻo Fesoasoani?
O le tasi faitioga o le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani suʻesuʻega i le faʻatonutonuina o fale suʻesuʻe ma manu pei o maile, isumu, ma isumu atonu e le faʻaliliuina i tagata i le moni lalolagi. Fai mai lena, o le a le tali faigofie i le fesili, "E mafai e tagata ona atiaʻe le aʻoaʻoina leai se fesoasoani?" Ioe.
I tagata, aʻoaʻo le leai o se fesoasoani e fesoʻotaʻi ma le faʻanoanoa i tagata matutua, faʻanoanoa ma maualalo mea ausia i tamaiti, popolevale, ma le maeʻa-faʻamaʻi popole faʻafitauli.
E Faʻaaoga e le soʻona soʻona faʻatamaitiiti i le aʻoaʻoina o le leai o se fesoasoani?
E tolu ituaiga o soona inu tamaiti; Tele, Malulu Fausaga, ma Overnurture. Ou te talitonu a matua-faʻafaileleina matua i a latou fanau e ala i le faia o mea mo latou e tatau ona latou faia mo latou lava matua gaoia a latou fanau o tomai, ma i se lagona, o nei matua gaioiga faʻaosofia ai se ituaiga o le aʻoaʻo fesoasoani i a latou fanau. O tamaiti ua sili atu ona faʻafaileleina tamaiti ua leai se fesoasoani. Latou te tutupu aʻe leai ni tomai latou te manaʻomia e faʻagaioia ai o ni tagata matutua. Fesoasoani Faia Ma i nisi tulaga; lagonaina le leai o se faamoemoe.
O se tasi auala e aʻoaʻoina ai e matua le leai o se fesoasoani o le le manaʻomia lea o a latou fanau e fai feau. Nai lo lena, faia e matua uma feau ma sili atu-gaioiga mo a latou fanau. Ole toʻatele o tamaiti e leʻo iloa e taua mo tagata uma ole aiga ona fai so latou sao ile manuia ole aiga.
O le autu o laʻu tusi o loʻo lumanaʻi nei o luga o feau ma tamaiti:
- "O feʻau masani i le taimi o le faʻamaʻi pipisi o le a faʻaleagaina ai lau fanau!"
- "O Pisi Lau Fanau e Fai Feau"
- "Se Fuafua mo le Fausiaina o Fesoasoani Talavou"
Faʻataʻitaʻi le Aloha. Fai mea uma ma le Alofa, Alofa Tunoa, ma le Lotofaafetai.
© 2021 David J. Bredehoft
Nolen-Hoeksema, S., Girgus, J. S., & Seligman, M. E. (1986). Aʻoaʻo le leai o se fesoasoani i tamaiti: O se suesuega faʻaumiumi o le faʻanoanoa, ausia, ma le faiga faʻamatala. Tusi o talaaga o le tagata ma agafesoʻotaʻi Psychology, 51(2), 435–442. https://doi.org/10.1037/0022-3514.51.2.435
Miller, W.R., & Seligman, E.P. (1976). Aʻoaʻo leai se fesoasoani, faʻanoanoa ma le vaʻaia o le faʻamalosia. Suega Suʻesuʻega ma togafitiga. 14(1): 7-17. https://doi.org/10.1016/0005-7967(76)90039-5
Maier, S. F. (1993). Aʻoaʻo le leai o se fesoasoani: Mafutaga ma le fefe ma le popole. I le S. C. Stanford & P. Salmon (Eds.), Faʻafitauli: Mai le synaps i le syndrome (i. 207–243). Faʻasalalau Nusipepa.
Bargai, N., Ben-Shakhar, G. & Shalev, A.Y. (2007). Posttraumatic popole faʻafitauli ma le faʻanoanoa i fafine fasi faamoʻamoʻa: O le puluvaga matafaioi o le aʻoaʻo leai se fesoasoani. Tusi o talaaga o Sauaga i Aiga. 22, 267–275. https://doi.org/10.1007/s10896-007-9078-y
Alofa, H., Cui, M., Hong, P., & McWey, L. M.(2020): Matua ma tamaititi vaʻaiga o le faʻamalieina o matua ma fafine faʻasolosolo matutua tagata matutua faʻailoga faʻanoanoa, Tusi o Talaaga a Aiga. DOI: 10.1080 / 13229400.2020.1794932
Bredehoft, D.J, Mennicke, S. A., Potter, A. M., & Clarke, J. I. (1998). Manatu faʻaalia e tagata matutua i le soʻona soona inu o matua i taimi o laiti. Tusi o Aoga ma Aoga Faʻasaienisi Aoga. 16(2), 3-17.