Mafaufauga Loloto
Fellow Psychology Today blogger, Susan Albers o se psychologist i le Cleveland Clinic e faʻapitoa i le mafaufau ma le 'ai. O lana tusi fou o Hanger Management: Matai Lau Fiaʻai ma Faʻaleleia Lou Leo, Mafaufau, ma Fegalegaleaiga.
Marty Nemko: Aisea e manaʻomia ai e se tasi le atoa tusi i lenei? E le sau i lalo naʻo le 'ai tau feololo o (masani) meaʻai maloloina pe a fai e fia' aʻai ina ia le faʻavaeina i lagona faʻagaeʻetia pe a leaga, ona faʻamāgalo ai lea o oe lava ia mo sina taimi le 'ai le mafaufau?
Susana Albers: E manaia pe ana faapea e faigofie! Ae ua tatou iloa uma lava e sili atu ona faigata nai lo le manaʻo e suia a tatou 'ai masani. Ou te faʻaaogaina le tele o mafaufauga e faigofie ai ona suia masaniga. Mo se faʻataʻitaʻiga, o suʻesuʻega faʻaalia ai o tagata e tau le tauivi tele ma le fatuina o ni mausa fou nai lo le taumafai e taofi faʻafitauli tuai. Mo se faʻataʻitaʻiga, nai lo le taumafai e taofi le 'ai meaai vave, o le taulaʻi i le fausiaina o se mausa fou o le' ai i aso uma se meaʻai mama fou o le a faʻaleaogaina ai le amioga tuai ma le tauivi. E le gata i lea, o le a sili atu ona tatou gaioiga pe a fai tatou te feagai ma faʻataʻitaʻiga ma suʻesuʻega — ulu ma le fatu, aemaise lava e faatatau i se mea e le masani ai e pei o le mafaufauina o le 'ai.
Hanger Faʻatonutonu o se tusi faʻatumuina i oe lava ma tagata faʻatau tala. Mo se faʻataʻitaʻiga, tagata faitau faitau faʻaosofia lenei moni tala: Ou te manatua le maasiasi o le tulieseina mai le lotu ona o loʻu afafine na paʻu ae, tatou na ona fai atu, o le a le filemu! Matua ma taua isi iloa le malosi o le fiaʻai e liua lau pele i se le sili ona manaia faʻamatalaga o latou lava.
I le itu o suʻesuʻega, o loʻo aoteleina ai e le tusi le tele o suʻesuʻega e faʻailoa mai ai a lelei ona tatou fafagaina, tatou faʻalelei atili, fai filifiliga poto, sili atu ona lelei i o tatou taʻitoʻalua, ma faʻamalieina atili i galuega. E mafai foʻi ona faʻamamaina ai faamasino: E aliali mai e sili atu le mamafa o latou faʻasalaga aʻo leʻi faia le taumafataga o le aoauli!
Faʻapea foi, tagata e faʻaosofia atili e gaioiga pe a latou aʻoaʻoina se faʻamatalaga manino o le faʻafitauli. Ma o le tusi talanoaina le mea ou te taʻua o le 3 B's. O matou e Lanumoana, Pisi pe Faʻafefe i lo matou fia 'aʻai. O tagata e soʻona pisi ma 'ai lelei e tulei i lalo i le pito i lalo o le faʻamuamua lisi. Pe latou te lagona o le filifiliina o le a 'ai e sili atu ona faʻalavelave. Pe latou te lanu moana ma latou te le lagona e pei latou te tauia. Sa ou fuafuaina fesoasoani i totonu Hanger Faʻatonutonu e tau ai le tolu B's.
MN: O le a le faʻataʻitaʻiga o le fesoasoani e fesoasoani ai?
SA: Nei o fesoasoani faigofie e lua!
Fai se moto. O ni suʻesuʻega fou ile "tino o le mafaufau," na maua ai e mafai ona e faʻaaogaina le tulaga o lou tino e fesoasoani ai e fauina le auala e te mafaufau ai ma amio ai. E te ono taofi le talanoa ma e faifai lemu pe a fai e fai sau taga "taofi". A e le manaʻo e soʻona le mafaufau i meaʻai, mafaufau "leai" ma fai se moto. Fist + mafaufau leai = leai i le ai fua le mafaufau.
Faʻaaoga se ipu mumu. I se suʻesuʻega i luga o papatusi mumu, lanumoana ma papaʻe, na 'aʻai ai le au mumu i papatusi mumu. E mafua ona a tatou vaʻai i le lanu mumu, tatou otometi lava lemu. E mafai ai ona e faifai lemu ma taumafaiga laiti.
MN: E iai se fautuaga mo tagata e mafaufau tele i meaʻai?
SA: O le magafagafa o le toleniina o lou mafaufau e maitau ma ia nofouta e aunoa ma le faʻavaivai. E leʻo se faigofie galuega ae mafai. Ou te talanoaina pe faʻafefea ona suia lou mafaufau, ma o se vaega o lena o le suia o lau oe lava-tautala. Mo se faʻataʻitaʻiga, nai lo le taulaʻi uma atu i le "a pe a fai" o lou faiai na auina atu oe, e tatau ona tatou taulaʻi atu i le mea o i ai - ave le faʻatonutonu o le taimi nai lo le lumanaʻi le iloa.
MN: Tatou talanoa e uiga i le "ita" vaega o le "tautau." A toʻafilemu tagata, e faigofie ona manatua le fia 'aʻai ma a le o toe fia' aʻai. Ae a tatou feita, ua faʻaitiitia la tatou pule. E i ai se fautuaga e ese mai i le “Taumafai e te mafaufau pea?”
SA: Ogaoga suiga i le suka suka o se mafuaʻaga tele o tautau. E mafai e le kinamoni ona fesoasoani e faʻatonutonu lau suka suka. I le suʻesuʻega i le 2016, e toʻa 25 tagata na maua i le maʻisuka le lelei faʻatonutonuina na faʻaaoga le na o le 1g (e laititi ifo i le afa afa sipuni) o le kinamona i aso uma mo le 12 vaiaso ma na faʻaititia ai a latou anapogi toto-suka tulaga. Ma oe ono manaʻo e togi se luluina o le kinamona i lau taga poʻo le ato tupe. Faʻaopopo le kinamona i lau kofe poʻo le koko. Faʻaoga ni kinamoni ia avea ma mea faʻaosofia mo lau kofe, ti, yogurt, poʻo se supo. Faʻafefe se laʻau i totonu o le tanoa ao kuka aano o manu poʻo fualaʻau
MN: O le a se isi suʻesuʻega o taʻua e lau tusi e ono fesoasoani e faʻaosofia ai tagata e 'aʻai atili mafaufau?
SA: O se suʻesuʻega na maua ai pe a maualalo le suka o le toto i le tagata (tautau), e tele lava ina latou tuiina se pepe taalo voodoo a latou paaga. Ituaiga taufaafefe!
MN: A diet du jour e fai sina anapogi: Faʻatulaga au 'ai i aso uma i le faʻamalama valu i le sefulu ma le lua itula. E foliga mai e feteʻenaʻi ma le fautuaga a lau tusi. Leai?
SA: Na ou vaʻai i tagata ua matua feoa pe a anapogi faʻasolitulafono. Latou te aʻoaʻoina, lima muamua, le malosi o meaʻai i ou lagona. E masani ona latou faʻatoese mo mea na latou fai mai ai pe na faia i le tiga o le tautau. Mo tagata ei ai le naunautaiga mo le 'ai faʻaleagaina, o le anapogi mafai ona avea ma sili faʻaosoina. Taumafa i mea lautele faʻataʻitaʻia ese lava le maloloina faiga. Ole mea lena ou te fiafia iai ile mafaufau iai. E avatua ai i tagata se isi auala maloloina.
MN: Oe tusi o nisi meaʻai e ono mafua ai le 'ai le mafaufau. O a na?
SA: Meaʻai e faʻatamaʻia ai lou suka i le toto e mafua ai le tele o le 'ai, ae maise lava "meaʻai o le taeao" pei o cereal, muffins ma toast. O i latou o le taeao suka pomu, meaai suamalie masquerading pei o le 'aiga o le taeao. Toatele tagata ua fiaaai i le tuneva o le taeao.
Tuʻu ese mai le mafaufau o lena meaʻai o le taeao o meaʻai masani taeao pei o sirio ma muffins. I isi vaega o le lalolagi, e 'aʻai e tagata meaʻai e tele le polotini pei o fasi fasi aano o manu, sisi, pi tao, iʻa, araisa. Ma, i le taeao, afai o loʻo e manaʻomia se le masani ai meaʻai taeao e avatua ia te oe le tele o porotini pei o se pipi ma sisi sisi, alu mo ia.
MN: O a nisi masani e mafai ai ona tatou 'aʻai mafaufau?
SA: Ataata Faʻalogo. O se suʻesuʻega na maua ai, o le tele o tamaiti aʻoga na filifilia le paʻepaʻe susu nai lo le sukalati susu, ina ua faʻaopopo foliga ataata i le container susu paʻepaʻe. I se isi suʻesuʻega, i le faleʻaiga a le kolisi, o le faʻailoga sa iai le fatu ma ona foliga ataata, sa tuʻu i luga aʻe o le faʻaaliga o fualaʻau maloloina ma fualaʻau mata. Oi, maketiga! Ma, oe ono manaʻo e tusia se foliga ataata i luga o mea lelei soifua maloloina 'afifi pe faʻapipiʻi se Post-it Note ma se foliga ataata i luga o se fualaʻau poʻo se fualaʻau.
Vitamini D-mauoa meaʻai. E i ai le fesoʻotaʻiga i le va maualalo Vitamini D ma faʻanoanoaga. E mafai ona e faʻaopopoina le vaitamini D-meaʻai tele i au taumafataga ma iʻa pei o tuna ma samani, susu, vaitamini D-faʻamalosia le soy milk poʻo le moli moli, nisi sioala, sisi sisi, ma fuamoa.
Moe Naʻo le 15 minute sili atu moe e mafai ona faʻaititia ai le vaivai i le faʻatautau - o le moe e fesoasoani e faʻatonutonu ai lou manaʻo homone ina neʻi e lagona le leaga. Afai e faigata ona e moe, faʻataʻitaʻi le sua o le cherry. I suʻesuʻega e lua, o tagata matutua ma le le maua ai se moe na feinu i le valu aunese o le sua o le keri tart faalua i le aso mo le lua vaiaso momoe i le itula ma le afa umi ma lipotia sili atu le lelei o le moe pe a faʻatusatusa i po latou te le inuina le sua.
MN: Lau tusi lisi 10 S's o le mafaufau 'ai. O a ni nai mea e te manaʻo e faʻamamafa?
Nofo i lalo. Maua se nofoa! Aloese mai le mimigi i le pusaaisa poʻo le 'aiʻau i lau taʻavale. O le a sili atu lou fiafia i meaʻai ma 'ai laʻititi pe a e mafaufau atoatoa i le' ai.
Lamu lemu. Aai ma lou lima le pulea. Ua taʻu mai ile suʻesuʻega o le 'ai i lena lima e mafai ona faʻaititia ai le tele o lau' ai i le 30% Faʻafu lemu ona lamu lemu nai lo le tagata o loʻo lua 'aʻai. “Savali, aua le tuuga.”
Ataata. O le ataata e mafai ona faia se malologa i le va o lau taimi nei u ma le isi. Ile taimi la lena, fesili ifo ia te oe pe ua e faʻamalieina (e leʻo tumu.) "Ina ia faʻatonutonu le popole, manava."
MN: O loʻo tatou ulufale atu i le vaitaimi o tuʻuaga, o se taimi mataʻutia mo le soona 'ai tele. E iai se fautuaga?
SA: E le afaina le 'ai i aso malolo meaai e te alofa i ai. Tau lava o lou faia ma le mafaufau!