Faʻaletonu-Faʻamalosi Lelei: Suesuega Faʻaleleia
O le nofo i le fale ma mulumulu o tatou lima i taimi uma e fautuaina e teteʻe atu i le salalau o le COVID-19. O le musu e paʻi atu i se mea a seisi tagata na paʻi atu i se faʻamalosi poʻo se saogalemu talafeagai taimi nei? O le a le taimi e avea ai le fefevale i faʻafitauli o maʻi ma faʻalavelave?
E faʻamaonia e fomaʻi soifua maloloina le faʻamaʻi o le mafaufau (OCD) pe a ova le tele o le mafatiaga ma afaina ai le mafai e se tagata ona galue. O le faʻamaʻi lenei o loʻo faʻaalia ai ni luitau tulaga ese i le aloaʻia ma togafitiga o le OCD.
Fefe i le faʻaleagaina, atonu e foliga puipuia, e le naʻo faʻailoga tagata gasegase ma le OCD o loʻo pagatia mai nei. O matauga e ono aofia ai mafaufauga faasaina o se itupa poʻo le faʻasauā, faʻamaoni lotu, poʻo se manaʻoga mo symmetry.
O le togafitiga o filifiliga mo le OCD o se ituaiga o le mafaufau faʻapitoa togafitiga (CBT) taʻua o le faʻaalia ma tali atu puipuia (ERP) ma vailaʻau. ERP aofia ai faʻasolosolo faʻaaliga e faʻaosoina a o taofia le tagata mai le faʻatinoina o latou faʻamalosia ma puleaina soʻo se mafaufauga e fesoʻotaʻi ma le poto masani.
Nei o tolu talu ai nei lolomiina suʻesuʻega e iloiloina nei manaʻoga ma lumanaʻi faʻasinoga mo OCD togafitiga:
1. ERP i le taimi o le faʻamaʻi pipisi
O se iloiloga talu ai nei a le falemaʻi na talanoaina ai luitau o le togafitia o tagata mamaʻi ma le OCD e ala i le telehealth i le taimi o le COVID-19. E tusa ma le 'afa o tagata mamaʻi ma le OCD e iai ni popolega faʻaleagaina, o lona uiga e masani ona aʻafia le ERP ile tuʻua ole fale ae le o le mulumulu tele. O fomaʻi e tatau ona fuaina le amio lelei o le faʻaauauina o lenei ituaiga o galuega faʻaalia i le taimi o le faʻamaʻi pipisi faasaga i le ono aʻafia i le COVID-19.
E i ai ni tulaga mataʻutia mo tagata mamaʻi ma tulaga o le soifua maloloina masani e aafia ai lo latou puipuiga, ae e le mafai e fomaʻi togafitiga ona faʻatapulaʻa galuega ma ua le toe aoga ai le sauniga. ERP o le sili ona aoga togafitiga mo OCD ma mafai ona faʻaauau saogalemu e ala telehealth.
O faʻaaliga e tatau ona faʻaauau ona mulimulitaʻi i le Nofoaga Autu mo Faʻataʻitaʻiga Faamaʻi (CDC) taiala i sili atu matala, e le tele ni nofoaga. Fomaʻi faʻapitoa mafai foi fesuiaʻi taulaʻi i auga laʻititi nonoa i le faʻafitauli fefe.
2. Tali vavalo ile ERP
O se suʻesuʻega na faia i le Iunivesite o Michigan suesueina pe o faiʻai gaioiga e fesoʻotaʻi ma togafitiga tali atu i le faʻaalia-faʻavae CBT.
E valusefulu fitu tagata maʻi ma le OCD na tofia faʻasoasoa e mauaina 12 vaiaso o le CBT poʻo se faʻatonutonu na taʻua o le stress management therapy. Aʻo leʻi faia togafitiga, sa faʻataʻitaʻia e le au suʻesuʻe le faia o le faiʻai MRI (fMRI) aʻo gasegase na faʻatinoina ni galuega. Na latou faʻamaeʻaina le faʻailoga ogaoga o le fua Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale (Y-BOCS) i togafitiga atoa.
O tagata gasegase e sili ona taua le tali atu ile CBT na faʻaalia le faʻateleina o faʻamalosiʻaga i le tele o vaega ole faiʻai aʻo leʻi amataina togafitiga. O itulagi galue o loʻo fesoʻotaʻi ma le faʻatonutonu mafaufau ma faʻagaioiga o taui. O nei faʻamaumauga o loʻo fautua mai ai, e mafai e le faiʻai suʻesuʻega ona faʻailoaina ni biomarkers e faʻapitoa i togafitiga o le OCD.
3. Aʻafiaga o le cannabis
O se pepa a le au suʻesuʻe a le Iunivesite o Washington State o loʻo uaʻi tele iai ile faʻaogaina o mariuana. E laʻititi lava faʻamatalaga e uiga i le faʻaaogaina o mariuana i tagata mamaʻi ma le OCD, ma o le a le mea o loʻo i ai e taʻu mai ai o le cannabis atonu e faʻateleina le tulaga.
Valu sefulufitu mataupu na togiina a latou faailoga i le Strainprint app mo le 31 masina. Ina ua maeʻa le ulaula tapaʻa, na latou lipotia le faʻaitiitia o le faamalosia i le 60 pasene, mafaufauga le manaʻomia e 49 pasene, ma le popole i le 52 pasene. Cannabis ituaiga faʻatasi ai ma maualuga maualuga faʻatulagaina o cannabidiol (CBD) na fesoʻotaʻi ma sili atu tele faʻaititia i le faʻamalosia.
O le suʻesuʻega e leʻi mulimulitaʻi i se ata faʻataʻitaʻi talu ai e leai se vaega faʻatonutonu, ma tagata auai ua faʻailoa e i latou lava le mauaina o le OCD. O le faʻaleleia atili o faʻailoga ua faʻaititia na faʻaititia i le taimi, ma e fautuaina ai le aoga mo se taimi umi.
Manatu Mulimuli
Aua le lafoa le ERP, o le sili ona aoga togafitiga mo OCD, aua e sili atu faigata i le taimi o le faʻamaʻi. I le lumanaʻi, e ono mafai e le au faʻataʻitaʻi togafitiga ona faʻaaoga le fMRI e valoʻia ai gasegase e ono tali atu i le ERP. Cannabis ono maua se toomaga le mapu i nisi OCD tagata mamaʻi, ae sili atu faʻatulagaina suʻesuʻega e manaʻomia.